نقد و بررسی سینمای داخلی

رها فریدی روی نسل بعدتاثیر گذاشت
مستند «چی‌چکا» به کارگردانی رها فریدی و «خنده در تاریکی» ساخته مژگان خالقی این روز‌هادر مجموعههنر و تجربه درحال نمایش می‌باشند. مجلهاعتماد به همین دلیلدر برگههنر و ادبیات روز جاری( چهارم اسفند ) با نشرگفت‌وگویی با رها فریدی و دو یادداشت در رابطه«چی‌چکا» و «خنده در تاریکی» بدین اثر‌هاپرداخته است .

ابراهیم منصفی قلابی کمبود, اصل اصل بود
رها فریدی در اولِاین گفت‌وگو در جواببه سوالی درمورد شخصیت متعددابراهیم منصفی و لزوم رعایت احتیاط و تاءمل بیشتربرای نزدیک شدن به‌اینشخصیت ذکر کرد: «من با اطمینانی که به تحقیقاتم داشتم , ساختاین فیلم را استارتکردم . روحیه پرسشگری و پیشینه پژوهشگری‌ام منجرشد که داده‌های متعددی در رابطهآنچه در پیرامونم می‌گذرد , کسب کنم . دربینسال‌های ۸۰ تا ۹۰ بر آواو آداب هزمزگان تحقیق بسیارکردم» .

ویدرمورد علمموسیقایی خویشو شناختش از آهنگهرمزگان خاطر نشان نمود: «هم آهنگ مرتبط باهرمزگان و نیز آهنگکمتر شناخته شده این خطه را می‌شناسم. پژوهش‌های اینجانب بیشتربر فرهنگ و تمدن, رسوم و هنر مردمان‌مان بود البتهتمرکز دارای اهمیتو گسترده‌ام در رابطههنرمندانی بود که شناخته شده نیستند البتهآثارشان پتانسیل بالایی برای چشمشدن و شنیدن دارااست. به‌ایننکته نیزاشاره کنم برای این کهداده اشتباهی در فیلم نگنجانده باشم , عملکردفراوانی کردم . آن اطلاعاتی که در فیلم قصه می‌گردد دست کم به وسیله یکسری منشاء بیان شدهو اینجانب صرفا شایسته ترین جور ابلاغرا تعیینکردم .

رها فریدی در زمینه ی طرزآشنایی‌اش با روحیه ابراهیم منصفی نیز اعلام کرد: «ابراهیم منصفی را بیشتربا نوشته‌هایش شناختم . هر که اصولااهل هرمزگان باشد , ترانه‌های اوراشنیده است , البتهروحیه ویاز نوشته‌ها و اشعارش برایم پدیدار شد. آن بخش ناراحتیو خنده رووجودش , افسردگی همراهبا شوخ طبعی , آن قوه تخیلی تواناکه اورابه نقط‌ی اوج می‌رساندو سپسبه سنگینی به فرود پرتاب میکرد. این بعدهاوجودش که به گونه‌ای در وجود خودم نیزسراغ دارم . با ویهمذات‌پنداری کردم . این‌کهدر جامعه بٌر نمی‌خوردو با هر سیستمی‌کنار نمی‌آید و به ارزش‌های خودش پایبند است و چه بسا چهت نیلبه «موفقیت» آن را ذیلپا نمی‌گذارد . این هنرمند روحیه حساسی داشت , مسالهاجتماعی و عدالت برایش اهمیت داشت , مطالعه میکردو احتمالانسبت به اطرافیانش دنیای فرضیبازتری را تجربه می‌کرد» .

این کارگردان در بخش دیگری از این گفت‌وگو موردتاثیرگذاری ابراهیم منصفی برنسل‌های بعدازخودش خاطرنشان کرد: «نظرم این است که منصفی روی نسل پس ازخودش چنان تاثیری گذاشت که چه بسا در صورتی‌که جوان‌هاهرمزگان ویژگی‌های او‌رانشناسند , حداقلترانه‌هایش را حفظند . گیتار را در بندرعباس با ترانه‌های ابراهیم منصفی یاد می‌گیرندو روز جاریاین تاثیر از مرزهای هرمزگان فرا رفته . به لحاظ اینجانبصداقت ابراهیم منصفی سبب سازاین بوده . از دل اذعان کردکه بر دل‌ها نشست» .

ویدر انتها در جواب بدینسوال که «چی چکا داستانشب» نوعی ادای آئینفیلمساز به سرزمینی است که به آن وابستگی دارااست, تیترکرد : «این فیلم ادای آئینبه مرزوبوممادری‌ام و ادای آئینبه هنرمند مستقلی است که صداقت خویشرا محافظت می‌کند. دلم می‌خواست به گونه ایبقایای بندرعباسی را که در کودکی تجربه کرده بودم , ثبتکنم . از لکه‌های توت کف تراس منزل مامان بزرگتا بوی کُنار و رنگ فیروزه‌ای دریا و پختن نان و… ابراهیم منصفی معاشپرچالشی داشت و پرداختن به وی بخش اعظمیاز مسالهانسانی را قصه میکرد. بایستی بیان کنمکه فیلم چی چکا قصه معاشابراهیم منصفی از نگرش اینجانباست ممکن استفیلمساز دیگری نگاه مختلفی بدین معاشپرفراز و نشیب داشته باشد . اینجانببه آن قسمتی از معاش ویپرداختم که آن را دارای اهمیتیافتم»